Amateka y'u Rwanda 17 :

1.1.1. Umurongo wa Politiki

Ku byerekeye umwami

Ububasha n'ubutegetsi bwa cyami buri mu ngoma y'ingabe Kalinga, bityo rero Kalinga isumba umwami. Umwami si umuntu nk'abandi: ari ukwe kuko aba yaratowe na Rurema.

Umwami asimburwa n'umuhungu we gusa kandi akava mu bwoko bw'Abanyiginya, banabita Abasindi ahari kuko bakomoka kuri Yuhi I Musindi, cyangwa Abaroba kuko bakomoka ku mwami Ndoba.

Ku byerekeye igihugu

Igihugu kigomba kwagurwa byanze bikunze. Iryo ni ryo shingiro ry'ibitero bigenewe kwagura igihugu.

Mu by'ukuri kwari ugushaka gusubiranya igihugu kigari cya Gihanga cyari kigizwe n'u Rwanda, u Bushi, u Bugoyi, I Ndorwa, I Gisaka, u Bushubi n'ahandi bikabumbirwa hamwe maze bigatwarwa n'umwuzukuruza wa Kanyarwanda ka Gihanga Ngomijana.

Bityo rero igihugu ni icy'umwe.

Imirimo y'ingenzi y'ubwami

Iyo mirimo yari igamije gutunganya ibi bikurikira: icya mbere ni uburumbuke bw'imyaka n'ubwororoke bw'abantu n'ubw'amatungo. Ibyo byari bishinzwe abami bitwa Mutara na Cyilima.

Icya kabiri ni uburame bw'umwami bwagaragazwaga n'umuriro: umuhango wo gucana umuriro wari ushinzwe abami bitwaga Yuhi.

Icya gatatu ni itabaro (ni ukuvuga kugaba ibitero no kurwana ku gihugu cyatewe): uwo wari umurimo w'abami bitwa Kigeli cyangwa Mibambwe (kera Ndahiro na Ruganzu babarirwaga muri abo).

Umurongo wa politiki nyabami

Uwo murongo wagombaga kwamamazwa no gukwirakwizwa ibwami no muri rubanda. Ibwami wamamarizwaga mu bitekerezo, ubwiru, ubucurabwenge, ubusizi n'ibindi.

Ibitekerezo: byavugaga amateka uko agomba gukurikirana, cyane amazina y'abami (ay'abatabashimishije ntabarirwemo.

Byagaragaye kuri Karemera Rwaka, sekuruza w'Abaka, no kuri Mibambwe IV Rutarindwa waguye ku Rucunshu).

Ubwiru: Bwari ubuhanga n'ubugenge bwo kugena politiki hamwe n'imihango ibushyigikira. Ubwiru kandi bwari ibanga rikomeye, bigatuma rubanda rwumirwa, rugashya ubwoba.

Abiru barimo Abatutsi n'Abahutu.

Ubucurabwenge: Bwarimo kurondora udasobwa amasekuruza y'abami (izina ry'umwami n'irye bwite) n'ayabagabekazi, bakanavuga ubwoko bw'abo bagabekazi n'ubwa ba nyina.

Baheraga ku mwami ueiho bakarangiriza kuri Nkuba (ari we Shyerezo) bagira bati: "ngaho iyo mwama mukuru wa Samukondo mu mizi yanyu mikuru"

Ubusizi: bwabarirwaga mu bwoko bw'imivugo yari igenewe gusingiza umwami (ibisigo), inka (amazina y'inka), intamabara (indirimbo n'indirimbo z'ingabo). Muri ubwo bwoko bw'ibyivugo, ubw'ingenzi mu gukwirakwiza ibitekerezo by'umurongo wa politiki ni ubw'ibisigo.

Mu magambo make, gusingiza umwami uhagaze n'abo yasimbuye kimwe n'ingoma Kalinga, byagendaga ahanini mu buryo bukurikira:

- Iyimikwa ry'umwami rirogezwa,
- Imirwa y'abami ikaratwa, ababangamiye umwami mu Rwanda bakamaganwa.
- Ikinnyego gihebya ababisha (b'ishyanga),
- Akamaro kagizwe kandi kagomba kugirwa n'abatabazi n'abacengeri,
- Umutsindo w'u Rwanda iyo rwateye amahanga,
- Amatiku, amahugu y'inka cyangwa inzuri z'amagomerane y'abantu umwe umwe cyangwa imiryango ibyo byose byabaye intandaro yo gusiga. Umusizi yari umukozi w'i Bwami wemewe. Kubera ibyo akagira umwanya umugenewe mu mutambagiro wo mu mihango y'ubwiru (nko mu muhango yo kwimika umwami).


Urundi rutonde
Intambara yo ku Rucuncu :
Intambara ya mbere y'isi :
Intambara ya kabiri y'isi :
Amateka y'u Rwanda 01 :
Amateka y'u Rwanda 02 :
Amateka y'u Rwanda 03 :
Amateka y'u Rwanda 04 :
Amateka y'u Rwanda 05 :
Amateka y'u Rwanda 06 :
Amateka y'u Rwanda 07 :
Amateka y'u Rwanda 08 :
Amateka y'u Rwanda 09 :
Amateka y'u Rwanda 10 :
Amateka y'u Rwanda 11 :
Amateka y'u Rwanda 12 :
Amateka y'u Rwanda 13 :
Amateka y'u Rwanda 14 :
Amateka y'u Rwanda 15 :
Amateka y'u Rwanda 16 :
Amateka y'u Rwanda 17 :
Amateka y'u Rwanda 18 :
Amateka y'u Rwanda 19 :
Amateka y'u Rwanda 20 :
Amateka y'u Rwanda 21 :
Amateka y'u Rwanda 22 :
Amateka y'u Rwanda 23 :
Amateka y'u Rwanda 24 :
Amateka y'u Rwanda 25 :
Amateka y'u Rwanda 26 :
Amateka y'u Rwanda 27 :
Amateka y'u Rwanda 28 :
Amateka y'u Rwanda 29 :
Amateka y'u Rwanda 30 :
Amateka y'u Rwanda 31 :
Amateka y'u Rwanda 32 :
Amateka y'u Rwanda 33 :
Amateka y'u Rwanda 34 :
Amateka y'u Rwanda 35 :
Amateka y'u Rwanda 36 :
Amateka y'u Rwanda 37 :
Amateka y'u Rwanda 38 :
Amateka y'u Rwanda 39 :
Amateka y'u Rwanda 40 :
Amateka y'u Rwanda 41 :
Amateka y'u Rwanda 42 :
Amateka y'u Rwanda 43 :
Amateka y'u Rwanda 44 :
Amateka y'u Rwanda 45 :
Amateka y'u Rwanda 46 :
Amateka y'u Rwanda 47 :
Amateka y'u Rwanda 48 :
Amateka y'u Rwanda 49 :
Amateka y'u Rwanda 50 :
Amateka y'u Rwanda 51 :
Amateka y'u Rwanda 52 :
Amateka y'u Rwanda 53 :
Amateka y'u Rwanda 54 :
Amateka y'u Rwanda 55 :
Amateka y'u Rwanda 56 :
Amateka y'u Rwanda 57 :
Amateka y'u Rwanda 58 :
Amateka y'u Rwanda 59 :
Amateka y'u Rwanda 60 :
Amateka y'u Rwanda 61 :
Amateka y'u Rwanda 62 :
Amateka y'u Rwanda 63 :
Amateka y'u Rwanda 64 :
Amateka y'u Rwanda 65 :
Amateka y'u Rwanda 66 :
Amateka y'u Rwanda 67 :
Amateka y'u Rwanda 68 :
Amateka y'u Rwanda 69 :
Amateka y'u Rwanda 70 :
Amateka y'u Rwanda 71 :